Geografia
Większość powierzchni
Namibii zajmuje rozległy wewnętrzny płaskowyż,położony na wysokości 700-1500 m
n.p.m.Jego najwyższym punktem jest szczyt Brandberg 2574 m n.p.m.Płaskowyż
opada na zachodzie stromym progiem ku wąskiej nadbrzeżnej nizinie,gdzie ciągnie
się pustynia Namib.Na południu płaskowyż ogranicza dolina rzeki Oranje,a od
wschodu kotlina Kalahari.Klimat Namibii to klimat zwrotnikowy.Na wybrzeżu,gdzie
zaznacza się wpływ chłodnego prądu morskiego Prądu Benguelskiego,opady nie
przekraczają 50 mm.W głębi lądu wzrastają i dochodzą do 500 mm we wschodniej
części kraju.Z tego względu sieć rzeczna jest bardzo uboga,poza jedynie rzekami
granicznymi:Oranje na południu,Kunene na północy oraz Okawango i Zambezi w północno-wschodniej
części kraju,gdzie Namibia wcina się wąskim pasem zwanym Caprivi między
terytoria Angoli,Zambii i Botswany.Główne miasto kraju,stolica
Windhoek,znajduje się w centrum kraju.Inne ważne miasta:Walvis
Bay,Swakopmund,Luderitz(wszystkie położone na wybrzeżu),Rundu,Oshakati,Katima
Mulilo,Rehoboth,Otjiwarongo,Grootfontein,Tsumeb i Keetmanshoop.
Historia
Pierwszymi ludźmi,którzy
zamieszkiwali tereny obecnej Namibii,byli prawdopodobnie Buszmeni(w języku
miejscowym zwani San),którzy przybyli tu prawdopodobnie w I tysiącleciu p.n.e.W
I tysiącleciu n.e.Na terenie obecnej Namibii osiedlił się pokrewny Buszmenom
lud Sana,a następnie koczowniczy pasterze,Hotentoci,opanowali północne i
północno-wschodnie rejony kraju.Przez wiele lat Namibia była pomijana przez
europejskich badaczy i odkrywców z powodu trudno dostępnego wybrzeża,pustynnych
i skalistych terenów.Dopiero w XV wieku przybyli tu portugalscy poszukiwacze,a
później Holendrzy.W latach 60.I 70.XVIII wieku ekspedycje holenderskie,podejmowane
na zlecenie Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej,torowały drogę myśliwym,kupcom
i poszukiwaczom złota z Kolonii Przylądkowej.Pod koniec XVIII wieku Holendrzy
opanowali Zatokę Wielorybią i wyspę Halifax,które wkrótce zostały im odebrane
przez Brytyjczyków.Terytorium obecnej Namibii od 1884 stanowiło niemiecką
kolonię o nazwie Niemiecka Afryka Południowo-Zachodnia.W latach 1903-1906
toczyło się stłumione przez wojska kolonialne powstania ludów Nama i Herero.W
1915 Afrykę Południowo-Zachodnią zajęły wojska południowoafrykańskie,a w 1920
kolonia stała się terytorium mandatowym RPA.W 1959 powstało SWAPO Organizacja
Ludu Afryki Południowo-Zachodniej,która rozpoczęła walkę wyzwoleńczą.ONZ w 1968
zmieniło nazwę kraju na"Namibia"i unieważniło mandat RPA do
zarządzania krajem;RPA nie uznała tych decyzji i kontynuowała kontrolę nad
krajem.W 1988 układ pokojowy przewidywał niepodległość kraju;w następnym roku
wycofane zostały wszystkie jednostki wojskowe RPA i przeprowadzone wolne
wybory.21 Marca 1990 Namibia uzyskała niepodległość.
Ustrój
polityczny
Namibia jest
republiką,członkiem Wspólnoty Narodów.Zgodnie z konstytucją z 9 lutego 1990
głową państwa oraz szefem rządu jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych
na 5-letnią kadencję.Prezydent powołuje rząd z premierem na czele spośród członków
niższej izby parlamentu Zgromadzenia Narodowego.Parlament jest dwuizbowy.W
izbie wyższej Radzie Narodowej zasiada 26 członków,po 2 z każdego regionu,wybieranych
przez Rady Regionalne spośród swoich członków na 6-letnią kadencję.W izbie
niższej Zgromadzeniu Narodowym,zasiada 72 członków,wybieranych w wyborach powszechnych
na 5-letnią kadencję.Prezydent może delegować do 6 przedstawicieli do
Zgromadzenia Narodowego,jednak mają oni jedynie status obserwatorów z głosem doradczym.
Podział
administracyjny
Namibia podzielona jest
na 13
regionów:Caprivi,Erongo,Hardap,Karas,Kavango,Khomas,Kunene,Ohangwena,Omaheke,Omusati,Oshana,Otjikoto
i Otjozondjupa i 107 okręgów.
Społeczeństwo
Demografia
Namibia charakteryzuje
się wysokim jak na Afrykę odsetkiem ludności białej 6%,tyleż Mulatów.Połowa
obywateli Namibii należy do jednego z trzech Kościołów Ewangelicko-Luterańskich,będących
obecnie w trakcie jednoczenia struktur kościelnych.Językami używanymi na co
dzień przez białych są język afrikaans(ok.70%) i język niemiecki(ok.30%).Połowa
ludności kraju posługuje się jako drugim afrikaans.
Święta
państwowe
Data
Polska nazwa Nazwa oficjalna
1 stycznia Nowy Rok New
Year's Day
21 marca Święto
Niepodległości Independence Day
Marzec-kwiecień Wielki
Piątek Good Friday
Marzec-kwiecień
Poniedziałek wielkanocny Easter Monday
1 maja Święto Pracy Workers
Day
4 maja Święto Cassingi Cassinga
Day
25 maja Dzień Afryki Africa
Day
Kwiecień-maj
Wniebowstąpienie Ascension Day
26 sierpnia Dzień
Bohaterów Heroes Day
10 grudnia Dzień Praw
Człowieka Human Rights Day
25 grudnia Boże
Narodzenie Christmas Day
26 grudnia 2.Dzień
Bożego Narodzenia Family Day
9 lutego będącego w
Namibii Świętem Konstytucji oraz 24 października będące Dniem ONZ nie są oficjalnymi
świętami państwowymi,ale zwykle są obchodzone uroczyście.
Języki
Urzędowym językiem jest
angielski.Do 1990 roku były nimi niemiecki oraz afrikaans.Na długo przed wyzwoleniem
kraju spod władzy RPA,SWAPO zadecydowało,iż Namibia będzie jednojęzyczna,świadomie
przedkładając tę drogę nad wybory sąsiadów,które postrzegało jako"zamierzoną
politykę fragmentacji etnolingwistycznej".Na tej podstawie angielski zyskał
status języka oficjalnego,zaś niemiecki,afrikaans i ovambo języków
regionalnych.Językami z grupy ovambo posługuje się 48% ludności,11% używa
języka nama,kolejne 11% mówi w afrikaans,10% używa języka herero;angielski,oficjalny
język republiki,jest mową ojczystą dla zaledwie 1% populacji.Wśród białych 60%
używa afrikaans,2% niemieckiego,7% angielskiego i 1% portugalskiego.
Religia(2000)
·Protestantyzm:56,43%
·Luteranizm:31%
·Anglikanizm:3,4%
·Kalwinizm:3,3%
·Zjednoczenie Protestanckie:2%
·Zielonoświątkowcy:1,62%
·Kościół Adwentystów Dnia Siódmego:1,3%
·Kościół Ovambo:1,2%
·Katolicyzm:15,9%
·Animizm:15%
·Świadkowie Jehowy:0,22%
Gospodarka
Gospodarka Namibii jest
ściśle powiązana z gospodarką RPA,co wynika ze wspólnej historii.Na całość
składają się przede wszystkim zarobki z górnictwa(12,4% pkb w 2007
r.),rolnictwa(9,5%)oraz produkcji(15,4%).W kwestii przychodu,górnictwo jest głównym
kontrybutorem,przynosząc 25% dochodu narodowego.Namibia jest czwartym
największym eksporterem minerałów nieopałowych w Afryce oraz piątym największym
na świecie producentem uranu.Dzięki pokaźnym inwestycjom w tej dziedzinie,Namibia
ma w 2015 zostać największym eksporterem tego pierwiastka.Kraj posiada także
liczne aluwialne złoża diamentów,ołowiu,cynku,cyny,srebra oraz wolframu.Namibia
ma dość wysoką stopę bezrobocia,która wyniosła 20,2% w 2000 roku,21,9% w 2004 i
29,4% w 2008.Około połowy społeczeństwa żyje poniżej poziomu nędzy(ok.1,25$
dziennie).Namibia jest krajem o najwyższym współczynniku nierówności społecznej
na świecie,sięgającym 70,7 według The World Factbook lub nawet 74,3 według
raportu ONZ.Średnie dochody w grupie 10% najwięcej zarabiających są prawie 50
razy większe,niż w grupie 10% najmniej zarabiających.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz