Algieria

(al-Dżaza'ir,Algierska Republika Ludowo-Demokratyczna Al-Dżumhurijja al-Dżaza'irijja ad-Dimukratijja asz-Szabijja)10 co do wielkości państwo świata(największe w Afryce),położone w Afryce północnej nad Morzem Śródziemnym.Członek Unii Afrykańskiej.Znaczną część obszaru Algierii zajmują wchodzące w skład Sahary pustynie oraz półpustynie.

Ustrój polityczny

Algieria zgodnie z konstytucją z 19 listopada 1976(wielokrotnie nowelizowaną)jest republiką,w której głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych.Prezydent mianuje premiera,który stoi na czele rządu.Zmieniona w 2008 roku Konstytucja zniosła ograniczenie dwóch kadencji,na jakie maksymalnie mógł być wybierany prezydent.Dwuizbowy parlament składa się z izby niższej Narodowego Zgromadzenia Ludowego oraz izby wyższej Rady Narodu.W Narodowym Zgromadzeniu Ludowym zasiada 389 deputowanych wybieranych w powszechnych wyborach na 5-letnią kadencję.1/3 ze 144 członków Rady Narodu jest mianowana przez prezydenta,a 2/3 wybierane przez izbę niższą.Kadencja Rady Narodu wynosi 6 lat,ale konstytucja wymaga,aby połowa składu była wymieniana co 3 lata.

Podział administracyjny:48 wilai Stolica:Algier 1,6 mln mieszkańców(zespół miejski 3,8 mln)

Podział administracyjny

Algieria jest podzielona na 48 wilajetów

Geografia

Algieria leży w północnej Afryce nad Morzem Śródziemnym,między Marokiem i Tunezją.

Położenie:28°00 N,3°00 E

Powierzchnia całkowita:2381740 km²(powierzchnia wód śródlądowych pomijalna).

Granice lądowe:6343 km,w tym z poszczególnymi państwami:

•Maroko 1559 km

•Mali 1376 km

•Libia 982 km

•Tunezja 965 km

•Niger 956 km

•Mauretania 463 km

•Sahara Zachodnia 42 km

Linia brzegowa:998 km

Morskie długości:

powierzchnia połowów:32-52 mil morskich

wody należące do kraju:12 mil morskich

Historia

Rdzenna berberyjska ludność Algierii przez ostatnie 3000 lat przeważnie znajdowała się pod rządami obcych władców.Do czasu przybycia Arabów w VIII wieku najważniejszymi z nich byli Fenicjanie(1000 r.p.n.e.) i Rzymianie(200 r.p.n.e.)Formalnie będąc częścią imperium osmańskiego,wybrzeże Algierii było używane przez piratów jako ich baza.Ten proceder zakończyła inwazja francuska w roku 1830,po której nastąpiło zajęcie całego kraju,zakończone w roku 1847.W roku 1881 Algieria Francuska została włączona do Francji jako terytorium zamorskie;rozpoczął się masowy napływ osadników francuskich.W roku 1954 wybuchło powstanie zbrojne wojna o niepodległość Algierii pod kierownictwem Frontu Wyzwolenia Narodowego(FLN).Sytuację skomplikowało odkrycie w 1956 bogatych złóż ropy naftowej oraz działalność OAS francuskiej organizacji terrorystycznej,domagającej się zachowania władzy francuskiej.Na mocy układu z Evian Francja(prezydent Charles de Gaulle)uznaje niepodległość Algierii.W niepodległej Algierii socjalistyczny FLN stał się jedyną legalną partią.Urząd prezydenta objął Ahmed Ben Bella,a po wojskowym zamachu stanu w 1965 Huari Bumedien.Algieria znacjonalizowała firmy naftowe i przyłączyła się do Ruchu Państw Niezaangażowanych(NAM).Po śmierci Bumediena w 1978 urząd prezydenta objął Szadli Bendżedid.Nowa,demokratyczna konstytucja,uchwalona w 1989 roku,spowodowała chaos polityczny.Olbrzymie poparcie społeczne uzyskał islamistyczny Islamski Front Ocalenia(FIS),który w roku 1990 wygrywa wybory komunalne i regionalne.Po wygranej pierwszej turze wyborów parlamentarnych w roku 1991 doszło do reakcji wojska i zwolenników państwa laickiego:FIS został zdelegalizowany,a wybory unieważnione.W latach 90.XX wieku trwała wojna domowa dochodziło do masakr ludności cywilnej,organizowanych przez fundamentalistów islamskich,ale także spowodowanych przez reakcje władz.W styczniu 2000 rozwiązała się Islamska Armia Ocalenia,zbrojne skrzydło Islamskiego Frontu Ocalenia(FIS),a wielu jej bojowników poddało się w zamian za amnestię.Na przełomie roku 2010 i 2011 doszło do ogólnokrajowych protestów.

Gospodarka

Algieria należy do eksporterów ropy naftowej i gazu ziemnego wydobywanych na Saharze i transportowanych rurociągami do portów:

•Arziw,

•Dżidżili

•i Bidżaja.

Ponadto wydobycie:

•fosforytów,

•cynku,

•ołowiu,

•miedzi,

•węgla kamiennego,

•soli kamiennej,

•gipsu,

•rtęci(4.miejsce na świecie w wydobyciu),

•uranu

•i rud żelaza,

Elektrownie:

•opalane ropą i gazem;

•elektrownie atomowe.

Przemysł:

•rafineryjny,

•środków transportu,

•metalowy,

•elektroniczny,

•cementowy

•i chemiczny;

•rzemiosło.

Uprawa:

•zbóż,

•oliwek,

•winorośli,

•pomarańczy,

•mandarynek

•i pomidorów.

Hodowla:

•owiec,

•kóz,

•wielbłądów,

•bydła;

•rybołówstwo.

Transport samochodowy i kolejowy;żegluga kabotażowa.Handel z Francją,Włochami,Niemcami,USA,Hiszpanią.

PKB 7100 USD na osobę(2008)

bezrobocie:10%(2011)

23% ludności poniżej poziomu ubóstwa.

na osobę przypada 713 kilowatogodzin

114 telefonów na 1000 osób

16 użytkowników Internetu na 1000 osób.

1000 osób na 1 lekarza

513 osób na łóżko szpitalne

Ludność

Podobnie do Maroka ludność Algierii w większości ma mieszane arabsko-berberyjskie pochodzenie,przy czym w przeważającej większości uważa się za Arabów.Wyraźnie osobnym narodem są berberyjscy Kabylowie posiadający własny język i odrębne zwyczaje,którzy zamieszkują głównie północno-wschodni region kraju zwany Kabylią,gdzie są w większości.Liczebność Kabylów w Algierii ocenia się pomiędzy 3000000 a 6000000 osób.Występują wśród nich tendencje do żądania autonomii,w szczególności językowej,które dotychczas zwalczane były przez władze algierskie.Na obszarach pustyń i oaz w środkowej i południowej części kraju występują także inne grupy posługujące się językami berberyjskimi,w tym Tuaregowie.

Największe miasta wg ludności(dane szacunkowe z 2009)

•Algier 2203698

•Oran 679877

•Konstantyna 462779

•Batina 297835

•Dżilfa 261026

Przyrost naturalny:1,19%(2009)

śmiertelność niemowląt:27,73 na 1000 żywych narodzin

średnia długość życia:74 lata

Analfabetyzm:30%

Religia

•islam 96,68%(głównie sunnici,ale też ibadyci 1-2%)

•protestantyzm 0,22%,gł.zielonoświątkowcy

•katolicyzm 0,06%

•bahaizm 0,01%

•prawosławie 0,01%

•Świadkowie Jehowy